language EN EL SR DE

Αίτια καθ’ έξιν αποβολών & θρομβοφιλία

by Αθανάσιος Παντελής, last updated 23 Jan 2018,

6 min read

Με τον όρο αποβολή κυήματος αναφερόμαστε στην αυτόματη απώλεια ενός εμβρύου πριν αυτό να φθάσει στα όρια της βιωσιμότητας. Επομένως ο ιατρικός όρος αυτός περιλαμβάνει την απώλεια κάθε εμβρύου πριν την 24η εβδομάδα της κύησης. Με τον ιατρικό όρο καθ’ έξιν αποβολές αναφερόμαστε σε εκείνες τις περιπτώσεις στις οποίες η αυτόματη αποβολή κυήματος συμβαίνει 3 ή και περισσότερες στη σειρά φορές. Υπολογίζεται πως η συγκεκριμένη νοσολογική οντότητα αφορά περίπου το 1-2% των ζευγαριών που προσπαθούν να επιφέρουν σύλληψη [1], είτε αυτόματη είτε με τη βοήθεια της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Ως προδιαθεσικοί – αιτιολογικοί παράγοντες (καταστάσεις που αυξάνουν το κίνδυνο) για τις καθ‘ έξιν αποβολές, μέχρι σήμερα έχουν περιγραφεί τα εξής:

Επιδημιολογικοί παράγοντες.

Η ηλικία της μητέρας καθώς και ο αριθμός των προηγούμενων αποβολών αποτελούν δύο ανεξάρτητους μεταξύ τους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση μιας εκ νέου αυτόματης αποβολής. Περιγράφεται γενικά ότι ο στατιστικός κίνδυνος παλίνδρομης κύησης – αποβολής σε γυναίκες ηλικίας 25-29 είναι 13%, σε γυναίκες ηλικίας 30-34 είναι 15%, σε γυναίκες 35-39 25%, σε ηλικίες 40-44 είναι 51% και σε γυναίκες πάνω από 45 ετών ξεπερνά το 95%. Επίσης σε νεότερες μελέτες φαίνεται ότι και η ηλικία του πατέρα φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση παλίνδρομων κυήσεων – αποβολών. Ζευγάρια με ηλικία μητέρας άνω των 35 και ηλικία πατέρα άνω των 40 φαίνεται να έχουν πιθανότητα αποβολής μεγαλύτερη από 60% [2].

Το αντιφωσφολιπιδικό σύνδρομο.

Τα αντιφωσφολιπιδικά αντισώματα πιστεύεται ότι ανευρίσκονται θετικά σε ποσοστό 15% των περιστατικών με καθ’ έξιν αποβολές. Φαίνεται ότι τα συγκεκριμένα αντισώματα προκαλούν τερματισμό μιας κύησης μέσω ανάπτυξης τους έναντι του αρχόμενου πλακούντα (αναστολή της ανάπτυξης και διαφοροποίησης αυτού), ανάπτυξη τοπικής φλεγμονώδους απάντησης, με τελικό αποτέλεσμα τη θρόμβωση της αρχόμενης μητροπλακουντιακής κυκλοφορίας [3].

Χρωμοσωμικές ανωμαλίες.

Φαίνεται ότι σε ποσοστό 2-5% των περιστατικών με εικόνα καθ’ έξιν αποβολών, ανιχνεύεται στον καρυότυπο του ενός από τους δύο γονείς, κάποια ισοζυγισμένη δομική χρωμοσωμική ανωμαλία η οποία πιθανότατα να μεταφέρεται και στους απογόνους αυξάνοντας τον κίνδυνο το έμβρυο να είναι παθολογικό και να αποβληθεί στο πρώτο τρίμηνο της κύησης [4].

Εμβρυικές χρωμοσωμικές ανωμαλίες.

Υπολογίζεται ότι σε ποσοστό 35-60% η αιτία των καθ’ έξιν αποβολών είναι οι χρωμοσωμικές ανωμαλίες του εμβρύου και αποτελεί πολλές φορές συνάρτηση της ηλικίας των γονέων [5].

Συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας

Πιστεύεται ότι γυναίκες με συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας (δίκερως, διθάλαμος, διαφραγματοφόρος, τοξοειδής μήτρα) που δεν έχουν υποβληθεί σε θεραπευτική χειρουργική επιδιόρθωση της ανατομικής βλάβης, έχουν πιθανότητα μικρότερη από 50% να κυοφορήσουν μια τελειόμηνη εγκυμοσύνη [6].

Ανεπάρκεια τραχήλου.

Πρόκειται ίσως για τη συνηθέστερη αιτία αποβολών του 2ου τριμήνου της κύησης, και η διάγνωση του στηρίζεται στο ιστορικό μιας τέτοιας απώλειας κυήματος στο δεύτερο τρίμηνο μιας προηγούμενης κύησης, που εκδηλώθηκε είτε με πρόωρη ρήξη εμβρυικών υμένων, είτε με κολπική αιμορραγία αλλά συνηθέστερα με σημεία αυτόματης πρόωρης έναρξης του τοκετού [7].

Ενδοκρινολογικοί παράγοντες.

Συστηματικές ενδοκρινοπάθειες όπως ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης και κάποιες θυρεοειδοπάθειες [8][9], (υποθυρεοειδισμός συνήθως λόγω θυρεοειδίτιδας Hashimoto) έχουν συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο καθ’ έξιν αποβολών. Επίσης γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών φαίνεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για καθ’ έξιν αποβολές χωρίς να είναι μέχρι σήμερα πλήρως εξακριβωμένος ο μηχανισμός με τον οποίο προκαλείται.

Ανοσολογικοί παράγοντες.

Με τη μέχρι σήμερα γνώση έχει καταρριφθεί η αιτιολογική συσχέτιση του παρελθόντος μεταξύ καθ’ έξιν αποβολών και αντιπατρικών αντισωμάτων. Τα μητρικά δεσμευτικά αντισώματα έναντι των HLA πατρικών αντιγόνων, που ενεργοποιούνται λόγω του εμβρύου, καθώς και η θεραπευτική παθητική ανοσοποίηση της μητέρας με πατρικά λεμφοκύτταρα σήμερα πλέον αμφισβητείται ξεκάθαρα. Επίσης τα κύτταρα φονείς (NK cells) του περιφερικού αίματος, με τη νεότερη γνώση, φαίνεται να είναι διαφορετικά σε δομή και λειτουργικότητα σε σχέση με τα αντίστοιχα κύτταρα φονείς (NK cells) της μήτρας, επομένως η εργαστηριακή απομόνωση και καταμέτρηση αυτών στο περιφερικό αίμα της γυναίκας που βιώνει καθ’ έξιν αποβολές πρέπει να αποφεύγεται να συστήνεται [10][11].

Λοιμογόνοι παράγοντες.

Οποιαδήποτε σοβαρή φλεγμονή – λοίμωξη μπορεί να μετατραπεί σε βακτηριαιμία, πιστεύεται ότι μπορεί να προκαλέσει και δευτεροπαθώς απώλεια κυήματος στο πρώτο τρίμηνο της κύησης [12].

Άλλοι παράγοντες.

Τόσο οι επίκτητες όσο και οι κληρονομούμενες θρομβοφιλίες, συμπεριλαμβανομένου της ενεργοποιημένης αντίστασης στην πρωτεΐνη C, έλλειψη των πρωτεϊνών C, S και αντιθρομβίνης III, υπερομοκυστεϊναιμία, καθώς και οι μεταλλάξεις στο γονίδιο της προθρομβίνης, θεωρούνται αίτια συστηματικών θρομβώσεων. Επιπρόσθετα οι κληρονομούμενες θρομβοφιλίες έχουν ενοχοποιηθεί ως οι κύριοι αιτιολογικοί παράγοντες καθ’ έξιν αποβολών αλλά και πολλών σοβαρών επιπλοκών του 3ου τριμήνου της κύησης, μιας και προκαλούν σε υψηλό ποσοστό θρομβώσεις στη μήτρο-πλακουντιακή κυκλοφορία αίματος. Πιο συγκεκριμένα ο παράγοντας V Leiden ενοχοποιείται για αυξημένο κίνδυνο καθ’ έξιν αποβολών τόσο στο πρώτο όσο και στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης, η αυξημένη αντίσταση στην ενεργοποιημένη πρωτείνη C έχει συσχετισθεί με καθ’ έξιν αποβολές στο πρώτο τρίμηνο της κύησης, η ανεπάρκεια της πρωτείνης S, έχει συσχετισθεί με καθ’ έξιν αποβολές πρώτου τριμήνου αλλά και ενδομήτριο θάνατο μετά την 22η εβδομάδα της κύησης, ενώ τέλος οι μεταλλάξεις στο γονίδιο της προθρομβίνης φαίνεται να σχετίζονται με καθ’ έξιν απώλειες εμβρύων τόσο στο πρώτο όσο και στο δεύτερο τρίμηνο της κύησης.

Στη Newlife IVF λειτουργεί τμήμα διερεύνησης και αντιμετώπισης καθ’ έξιν αποβολών. Αν λοιπόν είχατε στο παρελθόν αποβολές με ή χωρίς πρόβλημα υπογονιμότητας μπορείτε να κλείσετε ένα ραντεβού για να συζητήσουμε το πρόβλημα σας και να βρούμε το σωστό τρόπο αντιμετώπισης.

Βιβλιογραφία

  1. Wyatt PR, Owolabi T, Meier C, Huang T. Age-specific risk of fetal loss observed in a second trimester serum screening population. Am J Obstet Gynecol 2005; 192: 240-246
  2. de la Rochebrochard E, Thonneau P. Paternal age and maternal age are risk factors for miscarriage; results of a multicenter European study. Hum Repro 2002; 17: 1649-1656
  3. Girardi G, Redecha P, Salmon JE. Heparin prevents antiphospholipid antibody-induced fetal loss by inhibiting complement activation. Nat Med 2004; 10: 1222-1226
  4. Stephenson MD, Sierra S. Reproductive outcomes in recurrent pregnancy loss associated with a parental carrier of a structural chromosome rearrangement. Hum Reprod 2006; 21: 1076-1082
  5. Ogasawara M, Aoki K, Okada S, Suzumori K. Embryonic karyotype of abortuses in relation to the number of previous miscarriages. Fertil Steril 2000; 73: 300-304
  6. Salim R, Regan L, Woelfer B, Backos M, Jurkovic D. A comparative study of the morphology of congenital uterine malformations in women with and without a history of recurrent first trimester miscarriage. Hum Reprod 2003; 18: 162-166
  7. Shahine L, Lathi R. Recurrent pregnancy loss: evaluation and treatment. Obstet Gynecol Clin North Am 2015; 42: 117-134.
  8. Bussen S, Sutterlin M, Steck T. Endocrine abnormalities during the follicular phase in women with recurrent spontaneous abortion. Human Reprod 1999; 14: 18-20
  9. Li TC, Spuijbrek M, Tuckerman E, Anstie B, Loxley M, Laird S. Endocrinological and endometrial factors in recurrent miscarriage. BJOG 2000; 107: 1471-1479
  10. Wold AS, Arici A. Natural killer cells and reproductive failure. Curr Opin Obstet Gynecol 2005; 17: 237-241
  11. Rai R, Sacks G, Trew G. Natural killer cells and reproductive failure – theory, practice and prejudice. Human Reprod 2005; 20: 1123-1126
  12. Regan L, Jivraj S. Infection and pregnancy loss. In: MacLean AB, Regan L, Carrington D, editors. Infection and pregnancy. London: RCOG Press; 2001.p. 291-304
  13. Rey E, Kahn SR, David M, Shrier I. Thrombophillic disorders and fetal loss: a meta-analysis. Lancet 2003; 361: 901-908.

Αθανάσιος Παντελής

Αθανάσιος Παντελής, MD, PhD

Ο Αθανάσιος Παντελής είναι Χειρουργός Γυναικολόγος, Ειδικός στην Ανθρώπινη Αναπαραγωγή.

book_online Κλείστε ραντεβού book_online Κλείστε ραντεβού
email
Email
phone
Κλήση
navigation
Οδηγίες